Meevaren met binnenvaartschip(spits) in Nederland, België en Frankrijk.                         
                                                                                               

De "Retif" en hoe de spits zich ontwikkelde.


De spits is op dit moment het kleinste commerciële vrachtschip tot vierhonderd ton. Op de kleine Franse kanalen wordt geladen op een inzinking van ongeveer 1.80 m diep en laad gemiddeld rond de 225 tot 250 ton. Met spitsen wordt voornamelijk in Nederland, België, Frankrijk en Duitsland in mindere maten gevaren, het vaargebied van een spits wordt bepaald door de maten van de sluizen op de kleine kanalen. 


Deze maten zijn 40.00 m lang en 5.20 m breed. En in de praktijk maximaal toegestaan 38.50 m lang en 5.05. breed net als de maximale maat. Dit scheepstype lijkt op een vierkante "doos" met een afgeronde kop en kont


Het oude model wat werd gejaagd voor de lijn voerde jaagpaden was vol in kop en kont en nam op 1.80 m inzinking wel 260 ton mee. De moderne spits die gebouwd zijn met een motor is gestroomlijnder in de kop en kont en lopen sneller door het water. Dit heeft wel gevolgen voor het laadvermogen vergeleken met de "vierkante" diep geladen spits die gejacht werd en veel meer tonnen mee nam. 

 

 De moderne spits heeft een autokraan, kopschroef, grotere woning achterop en een motor met vermogen die van het laadruim laadvermogen neemt. Wat blijft is dat de vaarwegen die door de spits worden bevaren niet zijn veranderd door de loop van de jaren. Kunstwerken, zoals bruggen, aquaducten, tunnels en sluizen komen vanaf 1675 en werden aan de standaardmaat van Charles du Freycinet maat onderworpen, behalve Canal Du Midi in het Zuidwest Frankrijk. Charles Du Freycinet was in 1879 minister van openbare werken en standaardiseerde de Franse kanalen naar 40 meter lang, 5.20 breed, 3.50 hoog en 1.80 diep. Dit is de laatste modernisering van de kleine kanalen en vandaag ten dagen nog steeds de maat is van de vele spitsen kanalen. Het is uniek dat dit scheepstype nog deelneemt aan de beroepsvaart en weet te overleven. 


Onze verwachting is dat de spitsenvaart een toekomst heeft en naar mate de milieuproblematiek toe neemt en een actueel onderwerp wordt. In Frankrijk ziet je ontwikkelingen die worden gestart en door overheden en bedrijven worden ondersteund. 


Op dit moment zijn er redelijk wat schippers op spitsen die stoppen met beroepsmatig varen en schip verkopen en voor de kant komen liggen als woonschip. Daardoor zie je de spits vervallen tot een roestige "bak" en als er geen certificaat meer op zit is deze niet meer inzetbaar voor de beroepsvaart. Daardoor dat je in Frankrijk makkelijker een vaarbewijs en financiering voor het gaan ondernemen op een klein beroepsschip kan verkrijgen komt hier uit voort. 


In de toekomst bulkgoederen met een laag soortelijk gewicht transporteren per as een moeilijk verhaal en zal de spits een serieuze speler blijven. De Franse overheid voert hier ook serieuze actie in op de Franse manier. Zoals het met vaak is, heb je ook bij spits diverse verschijnsel vorm en type. 


Het hoofd kenmerk is de lengte, Breed, hoog en diepgang met een lengte van 38 of 47 meter maar altijd een breedte van 5.05 breed. De woning achterop onderdeks met een woon-stuurhuis aan dek. Zonder woon-stuurhuis en in de buitenlucht aan het helmhout gejaagd paarden of en later gemotoriseerd. Dit type kom je niet veel meer tegen, hoogstens als woonschip met de raarste bouwsels er op dat je wel eens vraag wat is de voorkant en de achterkant. 


De Straatsburger met achterop een paviljoen met patrijspoorten die een bredere woning heeft en goede laders zijn op 1.80. Wel minder woonruimte en een theehut, later aan dek achter of voor het stuurhuis. Het motor ruim is laag en onder het paviljoen niet kunnen staan.  In de rustol onder houden met de kenmerkende kleur bruin en andere kleur voor de accenten. 


Het voorkomendste type is met de woning achterop. In mindere maten met de roef voor het stuurhuis (roef aan de den) en meerdere maten roef achter het stuurhuis. Luxe salon roef met wonen, keuken en kooien in een lichte "grote" ruimte. Modern en aan de eisen van de tijd hoe een schip graag door de schipper wordt gezien, maar in vele gelijkende verschijningen de details het verschil moet maken. Deze spits type is het voorkomendst en de Nederlandse, zeker de Belgische spits met goed in de echte kleur en de kenmerkende zeeg een genoot voor het oog. Van hetzelfde type zijn er ook in Frankrijk schepen gebouwd, maar dan minder zeeg en wat rechter(stijver) als je langs de gangboord schouw.